Bir önceki makalemizde, diş hekimliği pratiğinde rubber dam uygulamasının kökenlerini izleyerek, çağdaş alaka düzeyine daha derin bir keşif için zemin hazırladık. Tarihsel önceliğine rağmen, rubber dam'ın yaygın olarak benimsenmesi modern diş hekimliğinde devam eden bir zorluk olmaya devam etmektedir. Bu devam yazısında, kullanımına yönelik kalıcı itirazları derinlemesine inceliyor ve koferdam'a yenilenmiş bir bağlılık için savunuyoruz.
Rubber Dam Kullanımına Yönelik İtirazlar
Rubber dam, nem kontrolünün optimal yöntemi olarak kabul edilmekte ve endodontik tedavi sırasında en iyi uygulama olarak görülmektedir. Endodontik prosedürleri rubber dam olmadan gerçekleştirmek artık kötü uygulama olarak kabul edilmektedir. Ancak, rubber dam, operatif diş hekimliğinde nadiren kullanılmaktadır: ABD'li diş hekimlerinin %39'u posterior direkt kompozit için rutin olarak rubber dam kullanmamaktadır.
Diş hekimliği öğrencileri üzerinde yapılan çeşitli anketler, diş hekimliği okulunda operatif prosedürler için rubber dam kullanımının yaygın olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, ankete katılan aynı öğrenciler, özel muayenehaneye geçtiklerinde aynı prosedürler için rubber dam kullanmayı beklemediklerini belirtmişlerdir.
Diş hekimleri tarafından rubber dam kullanmama nedenleri olarak şunlar sıralanmaktadır:
Rubber Dam Kullanımına Yönelik Çekinceler ve Çözümleri
Rubber dam, diş hekimliğinde birçok avantaj sunmasına rağmen, bazı diş hekimleri tarafından rutin olarak kullanılmamaktadır. Bu durumun altında yatan bazı yaygın çekinceler ve bunlara yönelik çözümler şunlardır:
Zaman Kaybı: Rubber dam uygulamasının zaman aldığı düşüncesi yaygındır. Ancak, yeterli eğitim ve pratik ile rubber dam çoğu klinik durumda 90 saniyeden kısa sürede yerleştirilebilir. Ayrıca, rubber dam sayesinde tedavi alanı kuru ve temiz kaldığı için tedavi süresi kısalabilir ve verimlilik artabilir.
Hasta Rahatsızlığı: Bazı hastalar rubber dam'ı rahatsız edici bulabilir veya klostrofobik hissedebilirler. Bu durumda, hastalara rubber dam'ın faydaları ve önemi anlatılmalı, işlem sırasında rahat nefes alabilecekleri ve iletişim kurabilecekleri konusunda güvence verilmelidir. Ayrıca, "kelepçe" yerine "tutucu" gibi daha hasta dostu terimler kullanılabilir.
Maliyet: Rubber dam ve ilgili malzemelerin maliyeti, bazı diş hekimleri için bir endişe kaynağı olabilir. Ancak, rubber dam'ın sağladığı avantajlar (tedavi kalitesinin artması, enfeksiyon riskinin azalması, hasta memnuniyetinin yükselmesi) göz önüne alındığında, uzun vadede maliyet etkin bir çözüm olduğu söylenebilir.
Gereksizlik Algısı: Bazı diş hekimleri, rubber dam'ı sadece belirli işlemler için gerekli görürken, diğer işlemler için gereksiz bulabilirler. Ancak, rubber dam'ın sağladığı hijyenik ortam ve tedavi etkinliği, birçok farklı diş tedavisi için faydalıdır.
Eğitim ve Deneyim Eksikliği: Bazı diş hekimleri, rubber dam uygulaması konusunda yeterli eğitim ve deneyime sahip olmayabilirler. Bu durumda, eğitimlere katılarak veya deneyimli meslektaşlarından yardım alarak bu beceriyi geliştirebilirler.
Dijital Tarama ile Uyumluluk: Rubber dam'ın bazı dijital tarama sistemleriyle uyumlu olmadığı düşüncesi yaygındır. Ancak, son yıllarda geliştirilen yeni nesil tarama sistemleri ve teknikler, rubber dam altında tarama yapılmasına olanak tanımaktadır.
Rubber dam kullanımı, diş hekimliğinde hasta güvenliği, tedavi kalitesi ve enfeksiyon kontrolü açısından önemli avantajlar sunar. Yukarıda belirtilen çekinceler, doğru bilgi, eğitim ve hasta iletişimi ile kolayca aşılabilir. Diş hekimlerinin rubber dam kullanımını benimsemeleri, hem kendileri hem de hastaları için daha iyi bir tedavi deneyimi sağlayacaktır.
Ancak, rubber dam uygulamasına harcanan zamanın, temiz bir alanda iyi görüş ile çalışmaktan kazanılan zamanla telafi edildiği belirtilmektedir. Yeterli eğitimle, çoğu klinik senaryo için rubber dam 90 saniyeden kısa sürede yerleştirilebilir. Rubber dam kurulumunun çoğu önceden hazırlanabilir ve birçok durumda Genişletilmiş Fonksiyonlu bir Diş Hekimliği Asistanı damı yerleştirebilir.
Rubber dam sarf malzemelerinin maliyeti bir dolardan azdır.
Ayrıca, çeşitli çalışmalar hasta kabulünün yüksek olduğunu göstermiştir.
Bu yaklaşımı kullanmak, hastaların bilinmeyenden korkmasını hafifletir ve kabul oranlarını %100'e yaklaştırır. Gerçekten de, yazarın deneyimine göre çoğu hasta sonraki tedaviler için rubber dam talep etmektedir.
Rubber dam'ın rutin kullanımı, uygulamanız için çok güçlü bir bilinçaltı satış stratejisidir çünkü sizi rakiplerinizin üzerinde güvenlik ve kalite odaklı olarak konumlandırır.
Rutin Rubber Dam Kullanımının Avantajları
Rubber dam kullanımı, operatif alandaki mikroorganizmalarda önemli bir azalma sağlar. Yüksek hacimli aspirasyon, etkili dört elli teknikler ve kişisel koruyucu ekipmanların (KKE) etkin kullanımı ile birlikte ideal rubber dam izolasyonu, bulaşıcı hastalıkların bulaşma riskini sıfıra yaklaştırmalıdır. Son zamanlarda, rubber dam, SARS-CoV-2 enfeksiyonu bulaşmasının riskini azaltma yöntemi olarak önerilmiştir.
Yutulan/aspire edilen diş aletlerinde azalma
Diş tedavileri sırasında, özellikle küçük aletlerin veya materyallerin yanlışlıkla yutulması (yutma) veya solunum yoluna kaçması (aspirasyon) gibi istenmeyen durumlar yaşanabilir. Bu durumlar, hem hasta hem de diş hekimi için endişe verici olabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Özellikle kanal tedavisi kullanıllan endodontik kanal eğelerinin yutulması en istemeyen durumlardır.
Rubber dam, tedavi alanını ağız boşluğunun geri kalanından izole ederek bu tür riskleri önemli ölçüde azaltır. Dişin etrafına sıkıca yerleştirilen lastik tabaka, aletlerin ve materyallerin hastanın boğazına veya solunum yoluna kaçmasını engeller. Bu, özellikle çocuk hastalar, engelli hastalar veya yutma refleksi zayıf olan hastalar için büyük bir güvenlik sağlar.
Ayrıca, rubber dam, hastanın tükürük ve dil hareketlerini kontrol altında tutarak, diş hekiminin daha rahat ve güvenli bir şekilde çalışmasına olanak tanır. Bu da aletlerin yanlışlıkla kayma veya düşme riskini azaltır.
Gümüş amalgam restorasyonları çıkarılırken pik plazma cıva seviyelerinde azalma
Gümüş amalgam restorasyonlarının çıkarılması, diş hekimliğinde cıva buharı ve partikül salınımı nedeniyle potansiyel sağlık riskleri taşıyan bir işlemdir. Cıva, sinir sistemi ve böbrekler üzerinde toksik etkilere sahip olabilir. Rubber dam kullanımı, bu riskleri en aza indirmede kritik bir rol oynar.
Rubber dam, tedavi edilen dişi ağız boşluğunun geri kalanından izole ederek cıva buharının ve partiküllerinin solunum yoluyla veya yutularak vücuda girmesini önler. Ayrıca, yüksek hacimli aspirasyonla birlikte kullanıldığında, havada uçuşan cıva partiküllerinin etkili bir şekilde uzaklaştırılmasını sağlar. Bu, hem hasta hem de diş hekimi için daha güvenli bir ortam yaratır ve cıva maruziyetinin potansiyel sağlık etkilerini minimize eder.
Prosedürlerin kalitesinde artış ve diş hekiminin dikkatini odaklayabilmesi
Diş preparasyonu ve ardından restorasyon yerleştirilmesi gibi tek seferde tek bir göreve odaklanmak, kan, tükürük, yanaklar ve dili kontrol etmeyi içeren çoklu görevlerle karşılaştırıldığında, daha kaliteli bir restorasyonun daha kısa sürede ve daha az stresle üretilebileceği bir ortam yaratır. Bu, derin çalışma konseptidir.
Rubber dam altında tarama, stressiz bir ortamda, kan ve tükürük olmadan nihai bir izlenim sunar. Bu, zaman tasarrufu ve bitiş çizgisinin daha iyi görselleştirilmesiyle sonuçlanır.
Yakın tarihli bir çalışma, rubber dam'ın, yapıştırıcı sistemden bağımsız olarak mineye bağlanma kuvvetleri üzerinde anlamlı bir olumlu etkisi olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada, çekilmiş insan azı dişlerinin meziyal, distal, lingual ve bukkal yüzeyleri prepare edilmiş ve palatal akrilik bir atele yerleştirilmiştir. Kompozit silindirler, dişlere intraoral olarak rubber dam ile ve rubber dam olmadan yapıştırılmıştır. İki bağlayıcı ajan kullanılmıştır: Optibond FL ve Prime and Bond Active. Sonuç, kullanılan bağlayıcı ajandan bağımsız olarak, rubber dam altında bağlanma kuvvetlerinin daha yüksek olmasıydı. Bunun gerekçesi, rubber dam'ın ağız boşluğundaki kontaminasyonu ve nemi azaltmasıdır.
Sonuç
Diş hekimliğinin sürekli gelişen ortamında, rubber dam veya koferdam kullanımı hala çok önemlidir. Tarihsel önemine ve kanıtlanmış faydalarına rağmen, yaygın olarak benimsenmesinde zorluklar devam etmektedir. Ancak, itirazların kapsamlı bir şekilde incelenmesi ve avantajlarının ikna edici bir şekilde sunulmasıyla, koferdam entegrasyonu tartışılmaz hale gelir. Bir sonraki makalemizde, ideal rubber dam yerleştirmenin pratik yönlerini ele alarak, diş hekimliği profesyonellerini bu paha biçilmez tekniği günlük uygulamalarına sorunsuz bir şekilde entegre etmek için gerekli araçlarla donatacağız.
Yorumlar